Sauny różnią się między sobą warunkami jakie w nich panują, każda z nich ma inną temperaturę powietrza oraz poziom wilgotności. W związku z tym każda sauna ma inny wpływ na organizm korzystających z niej osób. Mają też inne właściwości i oddziaływanie zdrowotne na organizm. W treningu biegacza istotną rolę odgrywa wydolność oddechowa i higiena dróg oddechowych a także zdrowe stawy i dobra kondycja mięśni i kręgosłupa. Sauna solna i infrared mają korzystny wpływ na proces regeneracyjny po ciężkim treningu biegowym.
Sauna solna
To odmiana sauny suchej, w której ściany wyłożone są cegiełkami z soli himalajskiej. Wysoką temperaturę uzyskujemy dzięki piecowi zamontowanemu w metalowym koszu i wyłożonemu specjalnymi, przeznaczonymi do tego, kamieniami. Zastosowanie tego typu formy soli w saunie, sprawia że mogą z niej korzystać osoby, które zmagają się ze schorzeniami dróg oddechowych: gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli i płuc. A także osoby, które powinny mieć dużą wydolność oddechową. Wydolność oddechowa podczas biegania musi być bardzo wysoka, więc higiena dróg oddechowych jest niezmiernie ważna dla każdego sportowca. Zalegająca wydzielina w układzie oddechowym może znacząco pogorszyć komfort podczas treningu biegowego i jego rezultaty. W saunie odbywa się naturalna inhalacja solna (tzw. Haloterapia): podczas sesji wdychane są bowiem minerały zawarte w soli takie jak: jod, brom, wapń i magnez (zdjęcie powyżej).
Regularne korzystanie z sauny wzmacnia odporność, która jest kluczowym elementem w treningach. Poprawia jakość snu dzięki usunięciu skutków stresu. Pobyt w saunie solnej wspomaga regenerację całego organizmu, szczególnie po ciężkim treningu biegowym. To także dobry sposób na poprawę kondycji skóry, ponieważ podczas seansu skóra mocno się oczyszcza.
Aby uzyskać dobroczynny wpływ sauny solnej na organizm, należy korzystać z tego typu sauny w prawidłowy sposób. Przebywamy w saunie solnej od 8 do 15 minut, po czym należy z niej wyjść, wziąć zimny prysznic, osuszyć się i wrócić do sauny. Czynność tą powtarzamy trzykrotnie. Należy również pamiętać o tym, aby przed seansem w saunie suchej jak i w jej trakcie pić dużo wody.
Zmiana temperatur (ciepła sauna – zimny prysznic) powoduje rozkurczenie i kurczenie się naczyń krwionośnych oraz wzmocnienie pracy serca, dzięki czemu znacząco przyspiesza krążenie krwi, co ma ogromny wpływ na zdolności regeneracyjne organizmu.
Sauna na podczerwień (infrared)
Sauna infrared to typ sauny, w której w miejsce tradycyjnego pieca zastosowano promienniki podczerwone. Emitują one promieniowanie podczerwone, które nagrzewają saunę do ok. 50 – 60 °C, przy czym wilgotność powietrza nie przekracza 25%. Temperaturę sauny można obniżyć do nawet 30 °C. Istotą tej sauny jest bowiem promieniowanie, a nie temperatura. Ta powstaje jako skutek uboczny promieniowania. Dzięki niższej temperaturze niż w innych saunach, w saunie infrared można przebywać do 30 minut. Z tego typu sauny można korzystać nawet codziennie, co jest wskazane podczas treningu biegowego.
Działanie sauny na organizm możemy określić jako pro-zdrowotne, zaś działanie kabiny infrared – jako lecznicze, z szerokim zastosowaniem w rehabilitacji. W kabinie IR ciało poddawane jest elektromagnetycznemu promieniowaniu podczerwonemu o długości fal od 700 do 15 000 nm. Promieniowanie podczerwone jest dobroczynnym promieniowaniem elektromagnetycznym o wysokich właściwościach leczniczych, od lat z powodzeniem wykorzystywanym w fizykoterapii. Światło podczerwone ma działanie przeciwzapalne i wspiera proces regeneracji po kontuzji.
Światło to stanowi 40% promieniowania słonecznego, można więc powiedzieć, że w kabinie infrared korzystamy z dobroczynnego działania słońca – dającego ciepło i dobre samopoczucie psychofizyczne, bez udziału szkodliwych promieni UV. Największe zapotrzebowanie odczuwamy w czasie późnej jesieni i całej zimy oraz wiosny, gdy słońca jest mniej. Mała ilość światła słonecznego jest negatywnie odczuwana przez organizm oraz przez umysł człowieka. Aby mieć chęć i motywację do codziennego treningu, można korzystać z sauny infrared każdego dnia.
Kabina cieplna infrared (IR) często mylona jest z tradycyjną sauną. Łączy je oddziaływanie ciepłem, które regeneruje i oczyszcza organizm, ale na tym podobieństwa się kończą. W saunie solnej nagrzewane jest powietrze, w saunie infrared nagrzewane są obiekty znajdujące się w saunie, w tym ciała osób korzystających z tej sauny. Podwyższona nieco temperatura w saunie infrared jest skutkiem oddawania ciepła przez ciała i inne obiekty znajdujące się w saunie.
Dzięki temu kąpiele w kabinach IR nie wymagają wysokich temperatur- wystarczy 30-60 °C. Taki zakres ciepła jest bezpieczny dla układu sercowo-naczyniowego, co sprawia, że kąpiele te są dobre niemal dla każdego, niezależnie od wieku czy kondycji zdrowotnej.
Ta przyjazna temperatura sprawia też, że kąpiel nie jest wyczerpująca dla organizmu, a jest chwilą prawdziwej przyjemności – jak wygrzewanie się w słońcu na tropikalnej plaży.
Regeneracja organizmu po treningu
Niezależnie od tego czy mowa o sportowcach profesjonalnych czy też tych amatorskich, w uprawianiu każdego sportu liczy się systematyczność w treningach, zachowanie odpowiedniej diety i czas na regenerację oraz działania regenerujące organizm. O regularnych ćwiczeniach i zbilansowanej diecie pamięta większość sportowców, nawet tych którzy trenują na własną rękę. Problem pojawia się na etapie regeneracji, zwłaszcza jeśli cały program treningowy jest ustalony pod osiągnięcie konkretnego celu – a czas upływa nieubłaganie. Wtedy pojawia się pokusa, aby ćwiczyć ciężej, więcej i częściej. Niestety, jeśli organizm nie dostaje szansy na odpowiednią regenerację, nie ma co liczyć ani na szybkie ani na trwałe efekty.
A jakie efekty przynosi sauna z perspektywy biegaczy? Przede wszystkim ulgę dla mięśni, poprawę wydolności organizmu czy wspomaganie detoksykacji. Dodatkowo przebywanie w saunie wspomaga wydzielanie endorfin, czyli hormonów szczęścia, które wspomagają osoby uprawiające sport na poziomie psychicznym, przez znaczną poprawę samopoczucia.
Nie zaleca się korzystania z sauny ani przed treningiem, ani po. Wysoka temperatura pozbawia organizm wody, co może niekorzystnie wpłynąć na samopoczucie podczas treningu i prowadzić do złego samopoczucia, nadmiernego odwodnienia organizmu i w rezultacie nawet do zasłabnięcia. Sauna ma służyć do regeneracji i poprawy kondycji czy samopoczucia. Nie możemy traktować sauny jako rozgrzewki przed bieganiem. Przykładowo, rano robimy trening, a dopiero wieczorem odprężamy się i regenerujemy organizm po ciężkim treningu biegowym. W ten sposób w pełni zregenerujemy ciało i nie zaszkodzimy sobie w żaden sposób. Nie trzeba nawet uprawiać sportu, aby wiedzieć, iż nasze ciało oraz umysł potrzebują odpoczynku, aby naładować baterię i ruszyć z pełną parą następnego dnia.
Podsumowanie
Obie wymienione sauny są wsparciem w codziennym bardziej lub mniej intensywnym treningu biegowym. Wspomagają układ oddechowy, odpornościowy, mięśniowo-kostny, krwionośny oraz stan psychiczny. Mają kluczowe zastosowanie w procesie regeneracji organizmu i w poprawie kondycji. Warto pamiętać o regularnym korzystaniu z sauny solnej i sauny infrared, aby optymalnie zwiększyć sprawność mechanizmu kurczenia i rozszerzenia się naczyń, co przekłada się na szybszą regenerację mięśni, skóry innych tkanek w organizmie. Ich dobroczynne działanie polecane jest przez fizjoterapeutów.
Autorką tekstu jest Justyna Stencel – zaangażowana w odnowę biologiczną terapeutka z ODNOVA Dla Ciebie. O terapiach biologicznych wie wszystko. Prywatnie zajęta mama i żona, w wolnym czasie relaksuje się przy budowie własnego domu.