Określenie HR max w przypadku zażywania beta blokerów – poradnia biegacza

Po artykule HRmax – bez tajemnic do naszej redakcji wpłynęło zapytanie od jednej z czytelniczek. Joasia zażywa beta blokery i w związku z tym dopytuje, co z takimi przypadkami? Jak osoby zażywające tego typu leki mają obliczyć swój HRmax?

Witam, zwracam się z prośbą o udzielenie informacji, jak oblicza się hr max dla osoby zażywającej beta blokery. Najprostszy schemat, jaki znalazłam to 220 – wiek – dla osoby zdrowej. W moim przypadku 220-35=185 . Od 3 lat zażywam jednak beta bloker, w ostatnich miesiącach zmniejszoną dawkę, czyli obecnie 2,5 mg bisoprololu dziennie. Jakie w takiej sytuacji powinno być moje hr max? Serdecznie pozdrawiam i czekam na odpowiedź!

HRmax – bez tajemnic

W przypadku osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, gdzie zastosowanie mają leki z grupy tzw. beta-blokerów, obliczenie maksymalnego tętna jest utrudnione. W artykule podałem kilka wzorów służących szacowaniu tętna maksymalnego. Do stworzenia każdego z algorytmów naukowcy posłużyli się bezpośrednimi obserwacjami, w których określona grupa wykonywała wysiłki maksymalne, osiągając w założeniu maksymalne wartości tętna. W tego typu projektach badawczych wyklucza się możliwość stosowania przez badane osoby różnych leków, w tym właśnie beta-blokerów, jako że wpływają one na wartości tętna i zaburzają analizę statystyczną.

Działanie leków z grupy beta-blokerów, jak podany przez Panią bisoprolol czy też carvedilol lub nebivolol, mają działanie chrono- i inotropowoujemne, co oznacza, że zmniejszają częstość skurczów serca i siłę skurczów mięśnia sercowego. Tym samym wpływają nieco ujemnie na zdolności wysiłkowe, obniżając objętość minutową serca (ilość wypompowywanej krwi z serca w ciągu minuty). Objętość minutowa serca jest bowiem jednym z najważniejszych czynników determinujących maksymalny minutowy pobór tlenu (VO2max). Wiadomo również, że wysiłek fizyczny wpływa pozytywnie na regulację ciśnienia tętniczego krwi i z czasem, tak jak zapewne było u Pani, możliwe jest zmniejszanie dawek leków. Z tego też względu przy wszelkim leczeniu kardiologicznym warto postępować zgodnie z zaleceniami kardiologa i regularnie wykonywać określone badania.

Wracając do tematu i Pani pytania, muszę stwierdzić, że trudno jest mówić o wiarygodnym wzorze na obliczenie HR max u osoby przyjmującej leki nasercowe. W jednym z dostępnych opracowań ustalono, że bisoprolol obniża wysiłkową wartość tętna u zdrowych mężczyzn o 24%, Przy czym stosowana dawka leku była 4x większa (10mg). Jest też ciekawe opracowanie Steven J. Keteyian, w którym to poddano analizie wyniki badań ponad 3000 pacjentów leczonych βBlokerami. Na ich podstawie określono równanie do obliczenia maksymalnego tętna, przy czym pamiętać należy, że błąd standardowy wynosił 18 sk./min. U tych samych osób wzór 220 – wiek dawało błąd na poziomie aż 43 sk./min.

Wzór Keteyian  i współpracownicy

• HR max = 119 + 0.5 x (HR spoczynkowe) − 0.5 (wiek)

To, co mogę polecić, to ustalić wartości maksymalne tętna w badaniu wydolnościowym lub na treningu, wykonując bieg o stopniowo narastającej intensywności. Oczywiście w przypadku leczenia kardiologicznego należy mieć pewność, że możemy wykonywać wysiłek maksymalny.