Sezon grillowy, wraz z majówką i nadejściem pięknej wiosenno-letniej pogody rozpoczęty na dobre. W ciągu ostatnich kilku, kilkunastu lat grillowanie stało się wręcz tradycją. Większość dni wolnych od pracy wykorzystywane jest na spotkania ze znajomymi i przyjaciółmi przy grillu.
Pod względem psycho-socjologicznym jest to chwila wytchnienia od pracy i obowiązków, a także czas na zacieśnianie więzi towarzyskich. Jestem przekonany, że takie momenty są niezbędne zarówno dla zwykłych, nie trenujących ludzi, amatorów, jak i wyczynowych sportowców. Uczta towarzyska? Niepodważalnie. Przyjrzyjmy się jednak temu co spożywamy i w jaki sposób przygotowujemy grillowane posiłki. Co zrobić, aby ograniczyć udział szkodliwych związków w potrawach z rusztu?
Można podejść do tego tematu z dwóch stron, mianowicie:
- zainteresować się sposobem przygotowania potraw,
- wybrać rodzaj samego urządzenia i paliwa, jakim będziemy go ogrzewać.
Zacznijmy od urządzeń do grillowania
Na rynku można spotkać grille tradycyjne (węglowe), gazowe, oraz elektryczne. Te pierwsze są najbardziej rozpowszechnione, ze względu na niską cenę, niskie koszty utrzymania i użytkowania, oraz stosunkowo dużą mobilność (w przypadku grilli przenośnych; przeciwnie w przypadku stacjonarnych murowanych, ogrodowych). Grille węglowe pozostawiają jednak wiele do życzenia, pod względem wartości odżywczej przygotowywanych potraw i zawartości związków kancerogennych. Konkretne techniki pozwalające ograniczyć do minimum ilość tych związków podam niżej. Dla osób dbających na co dzień o własne zdrowie i prawidłową dietę, zdecydowanie lepszym wyjściem są grille gazowe oraz elektryczne. Tłuszcz ściekający z potraw (zwykle tłustych mięs) spływa po specjalnie opracowanych w tym celu rynienkach do osobnego pojemnika. Taka konstrukcja i sposób podgrzewania nie dopuszcza do opadania kropli tłuszczu bezpośrednio na płomień, lub rozgrzane elementy, co zapobiega powstawaniu substancji kancerogennych. Poniżej krótki ranking.
Zalety i wady (odpowiednio) grilla gazowego.
Zdecydowanie najlepsze wyjście dla osób lubiących częste grillowanie wśród znajomych. Niezależnie od miejsca spotkania.
- Stosunkowo niskie koszty eksploatacji,
- krótki czas oczekiwania,
- mobilność,
- ograniczenie do minimum związków rakotwórczych w posiłku.
Zalety i wady (odpowiednio) grilla węglowego:
Dla osób grillujących sporadycznie, mających czas na odpowiednie przygotowanie potraw do tego typu urządzenia.
- mobilność, niskie koszty zakupu (od około 20zł), smak wędzonego mięsa,
- stosunkowo długi czas rozpalania, obecność substancji rakotwórczych w dużych ilościach, koszty eksploatacji.
- stosunkowo wysoka cena zakupu (od około 260zł).
Zalety i wady (odpowiednio) grilla elektrycznego:
Dla maniaków grillujących niezależnie od pogody i pory roku, we własnym ogrodzie lub w domu.
- Krótki czas oczekiwania, ograniczenie do minimum związków rakotwórczych w posiłku, cena (od około 95zł), możliwość grillowania w zamkniętych pomieszczeniach,
- koszty eksploatacji, niewielka mobilność (konieczny dostęp do prądu).
Wizualne aspekty zakupu grilla pozostawiam do własnej interpretacji w zależności od zasobności portfela, częstotliwości i miejsca użytkowania.
Jak przyrządzać potrawy?
Przejdźmy teraz do prostych sposobów przygotowywania kiełbasek, ryb, kurczaka, karkówki oraz warzyw, na najbardziej powszechnym grillu – węglowym. Kilka prostych rad, które pomogą nam ograniczyć ilość związków rakotwórczych takich jak: wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, nadtlenki, benzopiren, arylamid, wolne rodniki i inne szkodliwe substancje.
- mięso surowe powinno być wcześniej peklowane i doprawiane. Pozwoli to, na skrócenie obróbki termicznej i zachowanie wartości odżywczej (oczywiście mięso musi się piec odpowiednio długo, aby nie stwarzało zagrożenia mikrobiologicznego),
- kiełbaski, karkówkę, kurczaka, oraz inne wcześniej przygotowane produkty grillujemy na tackach żaroodpornych lub na folii aluminiowe,
- rybę powinno się grillować zawiniętą w folii aluminiowej z dodatkiem przypraw i soku z cytryny,
- wykorzystuj węgiel drzewny, na podpałkę jedynie naturalne składniki,
- zwracajmy uwagę, na to, żeby nie spożywać produktów niedopieczonych i spalonych.
Wspólnym mianownikiem towarzyszącym spotkaniom z przyjaciółmi przy grillu często jest alkohol. Warto ograniczyć jego spożycie i zwrócić uwagę na fakt, iż jest on dla organizmu paliwem priorytetowym (nie niezbędnym!). Wykorzystywany jest zatem przez organizm jako źródło energii przed węglowodanami, białkami czy tłuszczami, co zwykle oznacza, że odkładamy to, co zjedliśmy, zanim zdążymy „spalić” kalorie dostarczane przez alkohol. Jest to istotne zwłaszcza dla osób dbających o sylwetkę oraz odchudzających się.Czy grillowanie może być zdrowe? Tak! Trzymajmy się wyżej wymienionych zasad i delektujmy piękną pogodą.
