Ból w stopie – Poradnia Biegacza

Krzysztof Adamowicz z Kliniki Nowoczesnej Rehabilitacji actimedica.pl odpowiada na pytanie Tomasza.

Podczas niedzielnej wycieczki biegowej po przebiegnięciu 7km (asfalt, las) i wybiegnięciu z lasu, nagle pojawił się silny ból w lewej stopie. Początkowo ból był odczuwalny, ale nie uciążliwy w związku z czym dokończyłem trening.  Gdy mięśnie i ciało ostygły po biegu, ból był na tyle silny, że ciężko było mi się w ogóle poruszać. Co może być przyczyną bólu i jak sobie z nim poradzić?

Bieg po leśnych nierównościach mógł spowodować przeciążenie i nie ma to znaczenia, że dotknęło to tylko jedną stopę. Najczęściej jedna stopa różni się rozmiarem od drugiej. Czasem problem jest w niej samej, może ona być źle uformowana tzn. możemy mieć płaskostopie lub stopę płasko-koślawą. Spotkałem się z sytuacją, w której okazało się, że problem leży w samym bucie, który zwyczajnie uwierał stopę pacjenta (należy zwrócić uwagę na niesymetryczne szwy, wybrzuszenia itp.). Zaburzenie w stopie może wynikać z problemów funkcjonalnych na wyższych poziomach na przykład problem ze skośnie ustawioną miednicą. Wcześniejsza kontuzja przeciwnej kończyny dolnej mogła dać nadmierne obciążanie stopy.

Ból w obrębie stopy można podzielić ze względu na topografię występowania:

• ból palców: głównie hallux valgus, podagra, złamania zmęczeniowe palców,
• ból śródstopia np. nerwiak Mortona, metetarsalgia, złamania zmęczeniowe kości śródstopia,
• ból stępu np. przeciążeniowy, zapalenie rozcięgna piętowego, skręcenia,
• ból pięty np. ostroga piętowa.

Ból można podzielić także ze względu na czas wystąpienia na:

• mechaniczny wynikający z zablokowania jakiegoś stawu w obrębie stopy – poprzez podkręcenie lub podwichnięcie w stawach stępu – szybki czas narastania objawów ze stopniowym pogarszaniem,
• złamanie: szybki czas narastania objawów,
• zapalny: stopniowy czas narastania objawów,

Najczęstsza dolegliwością bólową tej okolicy jest metatarsalgia – która dotyczy podeszwowej części głów kości śródstopia (ang. metatarsals). Nie jest to jedna, określona choroba ani grupa chorób, ale wspólna cecha wielu procesów patologicznych, takich jak:

• płaskostopie poprzeczne – wkładka odciążająca i terapia osteopatyczna,
• podwichnięcie – przerwa w treningu, lód i leczenie manualne z treningiem sensomotorycznym,
• zwichnięcie – orteza, lód i wczesna rehabilitacja sportowa,
• proces zapalny w obrębie stawów śródstopno-paliczkowych (przerwa w treningu i krioterapia), nieprawidłowa budowa anatomiczna głów kości śródstopia oraz całego przodostopia (np. zbyt długie kości śródstopia, nadmierna ruchomość stawu klinowato-śródstopnego I),
• choroby dermatologiczne,
• schorzenia ogólnoustrojowe np. cukrzyca (stopa cukrzycowa) lub podagra.

Reasumując, ból może pojawić się z dnia na dzień lub narastać tygodniami. Nie powinniśmy go lekceważyć, nawet gdy nie jest zbyt silny. W takim przypadku często usiłujemy radzić sobie domowymi sposobami. Stosujemy kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli do stóp, masaże, nacieranie dostępnymi bez recepty maściami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi. Kobiety dodatkowo rezygnują z wysokich obcasów na rzecz płaskich pantofelków, mających szerokie noski. Niestety, najczęściej zabiegi te w ogóle nie przynoszą ulgi lub tylko chwilową. Prędzej czy później dolegliwości powracają.

W Twoim przypadku jeśli nie masz żadnych ww problemów mogło dojść do zablokowania kości sześciennej, która wraz z kośćmi klinowatymi tworzy łuk dający wysklepienie poprzeczne stopie. Kość sześcienna potrafi zablokować się w ustawieniu górnym i osteopata pomoże Ci ją nastawić.

Dla upewnienia się w diagnozie warto zrobić usg i pokazać się z wynikiem u osteopaty i  ortopedy. W razie braku szybkiej wizyty, należy zrobić sobie przerwę w bieganiu, zrobić  masaż kostką lodu a następnie maścią ze środkiem przeciwzapalnym. W następnej kolejności trzeba odwiedzić swojego fizjoterapeutę/osteopatę, który poprowadzi właściwą terapię.

Bibliografia

• S.D. Waldman: Atlas zespołów bólowych. Wrocław: Elsevier Urban&Partner, 2009, s. 363-365.
• D.E. Brown, R.D. Neumann: Sekrety ortopedii. Wrocław: Urban&Partner, 2006, s. 452-454.
• Ryciny: http://www.anatomia.republika.pl