Ból w pachwinie – Poradnia Biegacza

Ekspert treningbiegacza.pl z Actimedica.pl odpowiada na pytanie Tomka.

Opis problemu:

Jeszcze przed rozpoczęciem swojej przygody z bieganiem miałem rotację na zewnątrz w prawej nodze, czyli stawiałem stopę na zewnątrz.W trakcie maratonu coś mi strzeliło (jakby przeskoczyło) w biodrze prawym (tym co maiłem rotację na zewnątrz), ale dobiegłem do mety. Przez cały ten czas po biegach nie rozciągałem się, ale za to dwa razy w tygodniu chodziłem na karate, tam rozciąganie też nie było na pierwszym miejscu.

Po kilku tygodniach zauważyłem, że mam ból w prawym biodrze, na wysokości samego szczytu biodra. Dodatkowo zauważyłem, że po treningach karate mam dziwne uczucie w prawej pachwinie. Wtedy przystopowałem. Zrobiłem RTG, ale nic nie wyszło, tylko, że mam wąskie panewki i przy badaniach wyszło, że ruchomość w stawie biodrowym jest mała. Co do rotacji prawej nogi na zewnątrz, miałem zalecenie, że muszę rozciągać mięsień gruszkowaty. I tak robiłem, wracałem co jakiś czas do lekkiego biegania, ale jak widziałem, że ból jest to odpuszczałem. Zapisałem się za to na jogę i chodziłem przez rok czasu. W miedzy czasie zrobiłem USG prawego biodra i wyszło, że mam popuchnięte przyczepy mięśniowe krętacza i gruszkowatego i tego na szczucie biodra. Po tym roku z jogą i rozciąganiem gruszkowatego, ból minął, a rotacja prawej nogi jest mała (mogę to kontrolować w biegu, chociaż przy dużym rozkroku prawa stopa bardziej ucieka mi na zewnątrz, lewą mogę trzymać do środka).

Teraz wracam do treningów biegowych, ciągle chce chodzić na jogę czy karate. Ciągle czuję, że to prawe biodro nie jest takie jak lewe (chociaż lewe ma mniejszą ruchowość) i muszę je bardziej kontrolować. Jak robię wykrok w przód na prawą nogę to czuję jakby mięśnie bardziej trzymały biodro, jakby bardziej go ograniczają. Zrobiłem tez ostatnio RTG kręgosłupa i tylko mam lekko przekrzywiony kręgosłup lędźwiowy.

Nie chciałbym zrobić podobnego błędu jak wcześniej. Dlatego prośba o wskazówki, na co zwrócić uwagę.

Odpowiedź eksperta treningbiegacza.pl – Krzysztof Adamowicz, Actimedica.pl

Ból pachwiny może występować na różnym podłożu. Początek problemów może rozpocząć się już w dzieciństwie albo pojawia się w późniejszym okresie na bazie różnych przeciążeń i urazów. Część problemów związanych z obszarem stawu biodrowego daje ból pachwiny a czasem także ból z przeniesienia na inne dystalnie leżące obszary np. na staw kolanowy. Przeskakiwanie w biodrze często spowodowane jest mocno napiętymi mięśniami, które mogą dać syndrom trzaskającego biodra. Mężczyźni, najczęściej w wieku dojrzałym, nierzadko skarżą się na dolegliwości związane z bólem i uczuciem ucisku w pachwinie. Popularnym problemem jest przepuklina brzuszna, najczęściej występujący rodzaj tego schorzenia. Ból może nasilać się po wysiłku.

Najczęstsze przyczyny bólu w pachwinie

Kontuzja pachwiny najczęściej występuje podczas gwałtownego ruchu, zmiany kierunku lub poślizgnięcia się. W większości wypadków konieczna jest wizyta u lekarza sportowego i dokładne rozpoznanie tej kontuzji. Wczesne i prawidłowe rozpoznanie tego urazu, ułatwia wyleczenie i powrót do pełnej/szybkiej sprawności. Zlekceważenie lub złe rozpoznanie tej kontuzji może doprowadzić do stanu przewlekłego (częstego odnawiania się kontuzji) i konieczności skomplikowanego oraz długotrwałego leczenia fizykalnego (fizykoterapia i kinezyterapia), a nawet interwencji chirurgicznej.

Objawy kliniczne wczesnej koksatrozy

Początkowe objawy zajęcia stawu biodrowego są zwykle dyskretne i niezbyt charakterystyczne. Objawiają się osłabieniem kończyny, zmniejszeniem wydolności chodu, niekiedy bólami stawu kolanowego. Dolegliwości bólowe biodra mogą pojawić się później i występują początkowo po wysiłku i dłuższym chodzeniu, a zmniejszają się po wypoczynku. Niekiedy momentem początkowym dolegliwości jest banalny uraz np. złe stąpnięcie, upadek, skręcenie. Dolegliwościom bólowym towarzyszy postępujące ograniczenie ruchu, w pierwszej kolejności rotacji wewnętrznej, później odwiedzenia. Najdłużej zachowany jest ruch zgięcia. Wraz z progresją zmian zwyrodnieniowych nasilają się dolegliwości bólowe. W najbardziej zaawansowanych przypadkach występują bóle spoczynkowe i nocne, często słabo reagując na NLPZ (niesterydowe leki przeciwzapalne). W tej fazie choroby chodzenie jest bardzo utrudnione, chory używa 1lub 2 kul łokciowych, pogłębia się przykurcz zgięciowo-przywiedzeniowy, a kończyna staje się czynnościowo skrócona i ustawiona w nadmiernej rotacji zewnętrznej. Dolegliwości i konieczność oszczędzania kończyny prowadzą do zaników mięśniowych uda i obręczy biodrowej.

Przepuklina pachwinowa lub udowa

Ból w okolicy pachwiny może oznaczać jedną z dwóch rodzajów przepukliny: pachwinowej lub udowej. Badania wykazują, że znacznie częściej mężczyźni cierpią na pachwinowy rodzaj przepukliny. Udowy częściej dotyczy kobiet. Różnica między dwoma rodzajami przepuklin to miejsce występowania przemieszczonego fragmentu zawartości jamy brzusznej. Odmienna anatomia miednicy u obu płci powoduje, iż u mężczyzn częściej kanałem przepukliny jest kanał pachwinowy.

Objawem sugerującym występowanie przepukliny jest zazwyczaj uczucie pobolewania lub nieokreślonego dyskomfortu w okolicy pachwiny po wysiłku fizycznym, uciążliwym kaszlu lub wydaleniu stolca.

Trzaskające biodro

Możemy podzielić na czynnik wewnętrzny i zewnętrzny. W pierwszym przypadku istotą choroby jest bolesne i gwałtowne przesuwanie się pasma biodrowo-piszczelowego nad krętarzem większym kości udowej. Często towarzyszy temu słyszalny trzask. Przesuwająca się składowa pasma biodrowo-piszczelowego ulega pogrubieniu i przerostowi. Jednocześnie dochodzi do podrażnienia i przerostu kaletki maziowej.

W drugim przypadku przeskakuje mięsień lędźwiowo-biodrowy. Tutaj trzeba rozciągać mięśnie zginacze biodra i popracować nad przyczepami w obrębie trójkąta Scarpa.

Uszkodzenia obrąbka stawowego

Obrąbek stawowy jest strukturą chrząstki włóknistej, która jest przedłużeniem panewki stawu biodrowego. Pogłębia panewkę dzięki czemu przyczynia się do ochrony głowy kości udowej przed uderzeniami o kostny brzeg panewki oraz zabezpieczenia pełnego ruchu w stawie. Jest strukturą wewnątrzzstawową, która jest bogato unaczyniona i unerwiona co determinuje dolegliwości bólowe w przypadku jego uszkodzenia. Najczęstsza przyczyną uszkodzenia jest pojedynczy uraz lub sumujące się mikrourazy powstające podczas powtarzalnych czynności sportowych. Niecharakterystycznymi dolegliwościami są bóle w okolicy pachwiny, przeskakiwanie wewnątrz stawu, utykający chód, ograniczenie ruchomości. Badaniem obrazującym uszkodzenie obrąbka stawowego jest rezonans magnetyczny z kontrastem podanym do stawu biodrowego oraz artroskopia diagnostyczna. Najczęstszymi uszkodzeniami obrąbka stawowego są jego niestabilne pęknięcia lub rozdarcia. Dzięki bogatemu ukrwieniu obrąbek posiada możliwość gojenia w przypadku wykonania odpowiednich procedur naprawczych, które właśnie droga artroskopową mogą być przeprowadzone. W przypadku uszkodzenia nienaprawialnego, uszkodzone fragmenty są wycinane i usuwane poza staw.

Neuropatia nerwu biodrowo-pachwinowego

Jedną z głównych przyczyn jest zaburzenie stabilności lędźwiowego odcinka kręgosłupa oraz zespoły bólowe jego dolnej części, z którymi występuje nadmierna aktywność mięśni brzucha. Kompensacyjna nadczynność tych mięśni może powodować nadmierne napięcie mięśni i pasm powięziowych, ponad którymi nerw biodrowo-pachwinowy zmienia swój przebieg. Inną przyczyna może być ograniczenie wyprostu w stawie biodrowym i zwiększone przodopochylenie miednicy w wyniku czego dochodzi do drażnienia nerwu w okolicy kolca biodrowego przedniego górnego miednicy. Leczenie jest głównie zachowawcze poprzez leczenie osteopatyczne, rozciąganie, leki przeciwzapalne i ograniczenie ruchów prowokujących dolegliwości.

Skrócenie kończyny i zaburzenie jej osi

Może być pierwotne w wyniku dysplazji stawu biodrowego w okresie okołoporodowym lub nabyte poprzez choroby wpływające na zniszczenie głowy kości udowej np. choroba Perthesa. W obu tych przypadkach jeśli dojdzie do zniszczenia krzywizny głowy kości udowej powinno to być wychwycone na klasycznym rtg. Mówiłeś, że nie było w nim żadnych zmian więc możemy przypuszczać, że ten problem nas nie dotyczy.

Różnica w długości kończyn dolnych może być strukturalna, poprzez skrócenie jakiejś części kośćca lub funkcjonalna, gdzie główną przyczyna będzie nierównowaga mięśniowa a w jej wyniku przykurcze. Asymetria będzie zawsze dawała zwiększony nacisk na jedną kończynę i może wyrażać się w jej nieosiowym ustawieniu. W takim przypadku będą gromadziły się przeciążenia, które przy źle prowadzonym treningu będą tylko pogłębiały nasz problem. Będzie przykurczało nam się pasmo biodrowo-piszczelowe, mięśnie pośladkowe i wszystkie mięśnie leżące najgłębiej wchodzące w skład grupy mięśni krzyżowo-krętarzowych. Wśród nich najbardziej znanym jest mięsień gruszkowaty. Ich nadmierna aktywność w wyniku nierównowagi mięśniowej będzie pogłębiało rotację zewnętrzną w stawie biodrowym. Już opisywałeś, że największe postępy w walce z bólem miałeś po rozciąganiu tej grupy mięśni i po próbie korygowania ustawienia osi całej kończyny. Dla pewności należy zrobić MRI z kontrastem dla oceny ewentualnych uszkodzeń samego stawu. Dodatkowo rtg miednicy i kończyn dolnych na jednym zdjęciu dla ustalenia czy nie ma strukturalnego skrócenia.